Op een koude winteravond geniet u van een kopje koffie terwijl u ondertussen naar het NOS achtuurjournaal kijkt. Na de nieuwsberichten komt de weerman in beeld. Hij schetst een weersvoorspelling waarbij de middagtemperatuur morgen rond de 2 graden zal liggen. De volgende dag blijkt het niet 2 graden te zijn maar -10 graden.
Wat zou uw mening zijn indien dit niet slechts eenmalig zou gebeuren? Waarschijnlijk denkt u, tja dat kan gebeuren. Stel dat u echter moet vaststellen dat uw weerman er structureel flink naast zit. U zou dit misschien nog begrijpen als het de weersverwachting zou betreffen voor over meer dan 7 dagen. Maar zou u het acceptabel vinden indien de weerman iedere avond een voorspelling doet waarbij achteraf blijkt dat hij er altijd 5 graden boven of 5 graden onder zit? Dus een marge van 10 graden rondom de werkelijke temperatuur.
U zou waarschijnlijk weinig waarde hechten aan de voorspellende waarde van de uitspraken van deze weerman. Indien u het genoegen zou hebben in contact te komen met deze meneer zou u hem waarschijnlijk adviseren eens goed na te denken over de zin of onzin van zijn modellen.
Tot nu toe hebben alle economen kritiek op hun modellen een beetje weggelachen. Maar dat is toch een beetje als de weerman die blijft ontkennen dat de klimaatverandering een aanpassing van zijn weermodel zal vragen. Wij pleiten voor een uitbreiding van de bestaande modellen met meer “zachte” en “onzekere” gegevens. Meer adaptief vermogen voor de modellen waarbij foresights uit diverse delen van de wereld actief worden meegenomen. Meer serieuze pogingen om niet alleen te kijken naar de waarde van cijfers maar ook naar de waarde van de data die verscholen is in teksten. Immers, dankzij steeds betere textmining technieken kunnen we steeds betere semantische analyses maken. En tot slot dienen we de modellen geschikt te maken voor multi-dimensionale scenarioanalyses. Niet één model met één uitkomst waar we ons op willen blindstaren. Maar een model dat openstaat voor meerdere scenario’s ten aanzien van toekomstige ontwikkelingen.
Den Haag Centrum Strategische Studies werkt aan de ontwikkeling van dergelijke modellen met behulp van onder andere de ‘Meta Foresight’. Meer informatie hierover kunt u hier vinden. Het volledige artikel is als PDF te downloaden.