Het lijkt erop dat de immense fout door uit Irak te vertrekken niet nogmaals wordt gemaakt. Er komt een nieuwe missie in Afghanistan want stabilisatie is iets van de lange adem. Zie de Balkan. Daar is het Westen al ruim twintig jaar betrokken bij de afwikkeling van crises. In 2004 loste de Europese Unie de Navo in Bosnië-Herzegovina af. Operatie Althea is inmiddels een kleine missie van 600 militairen. Toen de missie in 2004 begon, waren dat er nog 7000. Die troepenmacht levert een bijdrage aan de stabiliteit, onder meer door het trainen van het leger. .
Voor de langzame afbouw van troepen lijkt nu ook in het geval van Afghanistan te worden gekozen. Reken er maar op dat het Westen nog jarenlang, mogelijk decennia, aan Afghanistan vastzit. Voorkomen moet worden dat de taliban, net zoals voor de aanslagen van 2001, onderdak aan het inmiddels opgekalefaterde Al-Kaida gaat bieden dat al weer operaties elders in de wereld weer aanstuurt.
Bijeffect
De gebeurtenissen in Irak zijn het angstaanjagende bewijs van wat er gebeurt als een stabilisatiemacht te vroeg stopt. Inmiddels wordt president Obama gedwongen een gedeeltelijke terugkeer te overwegen. Omdat het feitelijk te laat is, zijn de opties beperkt. De opmars van Isis gaat snel en het effect van militaire macht is nu beperkt. Bombardementen en beschietingen vanuit de lucht zijn zinloos als Isis in de steden zit.
Dit soort operaties heeft effect als Isis zich door de woestijn verplaatst of om trainingskampen te bestoken die Isis in de woestijngebieden van Irak en Syrië schijnt te hebben. Inzet van het luchtwapen vereist daarom mogelijk ook aanvallen in Syrië. Dat is het onbedoelde bijeffect van de te snelle terugtrekking.
Als Obama echt wat wil zijn grondtroepen nodig, vooral special forces voor stedelijke oorlogvoering. Het trainen van Iraakse special forces in Jordanië, wat Amerika nu doet, biedt pas op termijn soelaas. Het zou mij niet verbazen als Obama daadwerkelijk de inzet van dit soort eenheden overweegt, want inmiddels staat de stabiliteit van het hele Midden-Oosten op het spel, loopt de olievoorziening gevaar en wordt de dreiging van aanslagen tegen het Westen met de dag groter.
Militaire samenwerking
De positie van Iran wordt nu cruciaal. Elementen van de Iraanse Revolutionaire Garde zouden al in Irak aanwezig zijn. Zij steunen, evenals de Amerikanen, de zittende regering in Bagdad. Tijdens recente besprekingen in Wenen hebben Amerika en Iran al over samenwerking in Irak gesproken. Militaire samenwerking wordt ontkend, maar het zou mij niet verbazen als uiteindelijk Amerikaanse vliegtuigen en drones Iraanse troepen gaan steunen. Dat is een revolutie omdat beide landen nog steeds op voet van oorlog over het Iraanse kernwapenprogramma leven. Maar goed, de vijand van mijn vijand is mijn vriend.
Gezien de Iraanse steun aan president Assad en zo ongeveer alle sjiitische milities en terreurbewegingen in het Midden-Oosten, verstevigt dit de positie van Iran zodanig dat het een bepalende invloed in de regio gaat worden. Dat maakt de hoofdpijn voor Obama en de hele westerse wereld alleen maar erger, nu een fataal besluit om zich terug te trekken uit Irak ook deels wordt teruggedraaid.