Als het aan de Franse presidentskandidaat François Hollande ligt, gebeurt dat zodra hij beëdigd is. Maar het rommelt ook in andere landen.
Binnen de Navo wordt vooral gedacht aan een exitstrategie waarbij de nadruk ligt op snel weggaan en niet op het bereiken van de doelstellingen waarvoor velen zijn gesneuveld. Daarom dreigt ver vóór eind 2014 een ongecoördineerde terugtrekking.
Dit houdt het gevaar in dat de Afghanen nog niet klaar zijn met de opbouw van leger en politie en dus niet voor hun eigen veiligheid kunnen zorgen. Het gevolg is dat dan ook andere doelstellingen gevaar lopen, zoals het onder controle houden van de taliban en criminele en terroristische groepen als Haqqani, het verminderen van de corruptie en het verstevigen van rechten van vrouwen en minderheden.
Taliban en Haqqani zien dit ongetwijfeld als een kans en zullen de inschatting maken dat Afghanistan uiteindelijk in hun handen valt zonder daar al te veel voor te hoeven doen.
Precies daarom was Obama’s geheime trip naar Afghanistan zo belangrijk. Obama verzekerde president Karzai dat de Amerikanen zijn land nog zeker tien jaar met geld en middelen blijven steunen. Maar reeds volgend jaar krijgt de internationale missie slechts twee beperkte doelstellingen: training van Afghaanse veiligheidstroepen en beperkte operaties tegen terroristen en criminelen.
Daardoor gaan de militaire operaties volgens mij steeds meer lijken op datgene waar de Amerikanen momenteel patent op hebben: aanvallen met onbemande vliegtuigjes en special forces op de grond voor het inwinnen van inlichtingen en het uitvoeren van incidentele gevechtsacties. Die aanpak werkt momenteel goed in Pakistan, Jemen en Somalië.
De technologische vooruitgang maakt het mogelijk om terroristische netwerken uit te schakelen zonder de huidige, risicovolle grootschalige inzet van troepen op de grond.
Om die reden kon Obama in Afghanistan melden dat tweederde van de leiders van Al Kaida was uitgeschakeld. Veel leiders van terroristische organisaties weten dat ze gevolgd worden en dat ze worden uitgeschakeld wanneer zij zich blootgeven.
In de periode voordat Bin Laden werd geëlimineerd, werd in kringen van special forces gespeculeerd over de vraag of de overgebleven leiders na zijn dood of gevangenneming bijeen zouden komen of openlijker met elkaar zouden gaan communiceren. Als dat het geval was, zouden ze een makkelijker doelwit worden. Voor zover ik weet gebeurde dat niet. Dit bewees de totale ontwrichting van hun netwerken. Precies om die reden kon Obama in Afghanistan melden dat Al Kaida goeddeels gesloopt is.
Interessant is dat Obama in zijn speech in Afghanistan de Amerikaanse aanwezigheid uitsluitend koppelde aan het feit dat Bin Laden Afghanistan als vrijplaats gebruikte. Omdat dit niet meer het geval is, kon Obama de hele operatie in Afghanistan terecht als een succes etaleren.
De Europeanen die vooral een punt maakten van de opbouw van het land volgens westerse standaarden, kunnen dat niet omdat die doelstelling onhaalbaar bleek. Daarom is Obama wel, en zijn de Europese collega’s niet in staat om politieke munt uit tien jaar Afghanistan te slaan.
Trouw