Hoe was de vakantie? Moeilijk om terug te keren zeker? Ja, einde vrijheid, weet je wel. Maar dit jaar had ik meer zin om politiek asiel aan te vragen door wat Nederland in zijn ban hield.
Afgezien van een weeralarm waren dat een verzoek aan de regering om de kosten van immigranten te onderzoeken, een dertienjarig meisje dat de wereld niet mag rondzeilen en een hoogleraar aan de Erasmus Universiteit, die wordt ontslagen. De overeenkomsten tussen hoogleraar Ramadan en zeilster Laura waren opmerkelijk. Ze doen niets illegaals, maar worden in hun vrijheid beknot vanwege maatschappelijke opvattingen over goed en fout. Er is geen trots over de durf van een zeilster en een kritische moslimintellectueel. Nee, ze worden afgewezen omdat ze zich niet aan conventies houden. De spreekwoordelijke Nederlandse tolerantie, respect voor andersdenkenden en open mentaliteit maken plaats voor dogma’s waartegen Erasmus al streed.
De uitkomst van het door de PVV geëiste onderzoek lijkt me irrelevant. Als het onderzoek het standpunt van de PVV onderbouwt, is het een goed onderzoek. Als dat niet het geval is, is het een bewuste verdraaiing van feiten door het linkse cordon sanitaire dat het immigratievraagstuk door roze en rode brillen ziet. Wat er ook uit komt, de conclusie is altijd dat in 2010 de grenzen dicht moeten. Eerlijk gezegd beschouw ik dit soort politieke spelletjes als folklore onder de Haagse kaasstolp.
Het gedoe over het weeralarm en Laura waren het zoveelste bewijs dat wij ons collectief druk om niets kunnen maken en de echt belangrijke zaken onbesproken laten. Zoals het ontslag van hoogleraar Ramadan. De gemeente Rotterdam heeft uiteraard het recht om een in hun ogen ongeloofwaardige bruggenbouwer te ontslaan, maar voor een universiteit ligt dan anders. Afgezien van een ingezonden brief van zijn vakgroepcollega’s was het in de universitaire wereld en de politiek ijzingwekkend stil. Na mijn vakantie vroeg ik een collega aan mijn universiteit of het ontslag nog tot enige debat had geleid. „Nou nee”, was het antwoord, „we waren blij dat het in Rotterdam speelde.” Er bleken ook geen Kamervragen over het ontslag te zijn gesteld, terwijl dat wel het geval was over ’afvaldumping bij wegwerkzaamheden bij de N36’ (SP).
Met het ontslag van Ramadam zijn in Nederland wederom de grenzen verlegd. Het ging er niet om wat hij op de Iraanse televisie zei, maar dat er een indirecte band met een verfoeilijk bewind zou zijn. Hij moet weg hoewel zijn functioneren als hoogleraar niet ter discussie stond en zijn studenten met hem wegliepen.
Voor een universiteit, van oudsher een vrijplaats voor onafhankelijke, kritische geesten, debat en argumentatie is de belangrijkste vraag of Ramadans wetenschappelijke integriteit en onafhankelijkheid is aangetast omdat hij de spreekbuis van de ayatollahs is. Is het antwoord ’nee’ dan is er geen reden tot ontslag. Als hij toch wordt ontslagen is dat een politieke keuze die de academische vrijheid aantast die universiteitsbestuurders en politici moeten bewaken, inclusief minister Plasterk van OCW die deze week in Nova meldde dat het aan de universiteiten is om de hoogleraar te handhaven of niet.
Als politici en universiteitsbestuurders niet pal voor de academische vrijheid staan, worden hoogleraren met controversiële standpunten vogelvrij en kunnen ze hun baan verliezen als Nieuwe Nederlandse Leiders concluderen dat er bijvoorbeeld geen plaats meer is voor een hoogleraar die zich als columnist in Trouw afzet tegen populisme, zich te genuanceerd over moslims uitlaat en daarom volgens hen een moslimvriend, een vertegenwoordiger van de linkse kerk en onpatriottisch is. Als dat het geval is, wordt het echt tijd om ergens politiek asiel te vragen.
Trouw