Het Verenigd Koninkrijk kreeg zijn Brexit en de Verenigde Staten van Amerika krijgen Trump. De oorzaken zijn vergelijkbaar. Te veel politici en commentatoren hebben deze revolutionaire golf niet zien aankomen, stelt Rob de Wijk.
De onderste sociale lagen en delen van de middenklasse zijn het hardst door de mondialisering getroffen en hebben het gevoel niet gehoord te worden. Zij zijn het voornaamste slachtoffer van de langdurige economische stagnatie van na de financiële crisis, voelen zich in hun veiligheid bedreigd door terroristen en in hun identiteit door migranten. Tegelijkertijd hebben ze het gevoel dat de politieke elite hen negeert. Het resultaat is klassiek: het sociale contract tussen volk en leiders wordt verbroken en opstanden dreigen. Ook klassiek is dat radicale populisten in een dergelijke situatie een greep naar de macht doen.
Te veel politici en commentatoren hebben deze revolutionaire golf niet zien aankomen omdat ze bezig zijn met het spel en de analyse op de vierkante millimeter en fundamentele ontwikkelingen negeren. Als je er wel aandacht voor vraagt is hoon je deel. Dat gebeurde bijvoorbeeld in de reactie op mijn column van 2 september waarin ik het inmiddels niet meer zo hypothetische scenario beschreef dat in Amerika en Europa populisten aan de macht komen. Collega Emphimenco serveerde die column af met de zin ‘Maar hoe zit het echt?’ Trump ‘verliest in alle staten die ertoe doen’, wist hij.
De hele column van Rob de Wijk leest u in Trouw